woensdag, februari 11, 2009

Edito


Travaillisten? In het ACW?


De kranten maakten zich bezorgd. Door de recente wissels in de regering zou de balans in CD&V niet meer in evenwicht zijn. Ze schreven het echt: de linkervleugel of de progressieve vleugel van CD&V, het ACW dus, dreigt verzwakt uit de stoelendans te komen. Is dat zo? En zijn er wel travaillisten in het ACW?
Lees verder



In memoriam Julien Hanoulle

Op 27 januari overleed Julien Hanoulle. Het laatste jaar sukkelde hij met zijn gezondheid, vermagerde en was op vergaderingen stiller dan we dat van hem gewoon waren. Hij was 61.


Julien was een gedreven, verstandig en geëngageerd syndicalist in hart en nieren, een Brusselaar met het hart op de juiste plaats.
We hebben hem gekend op vele syndicale en andere sociale fronten. Zijn basisengagement heeft hij opgebouwd als delegee in de ijsfabriek Artic en is zo verder actief gebleven als LBC-militant in Halle en in de plaatselijke afdeling ACV-CSC Anderlecht tot (gewezen) verbondsvoorzitter ACV-CSC Brussel-Halle-Vilvoorde en tot sociaal rechter bij de arbeidsrechtbank te Brussel.

Hij was een trouw medewerker bij de redactie van ‘Beweging’, hielp bij interviews en leverde destijds heel wat vertaalwerk naar het Frans in de periode van ‘ça Bouge’, een poging om met ‘Beweging’ uit te breiden naar de Franstalige syndicalisten.
Wij zullen Julien altijd blijven gedenken als een consequent en overtuigd syndicalist met een groot hart voor de zwaksten in de samenleving. Hij sloot zich niet op in eenzaamheid, maar brak open in een wereldwijde solidariteit.

Bedankt Julien.

Het ACW en de crisis

In ons novembernummer deden we een eerste poging om naar aanleiding van de financiële crisis ook de crisis van het kapitalisme te belichten. Vandaag beseffen we dat het einde van die financiële crisis nog lang niet in zicht is en dat we voor een langdurige economische crisis staan. In december van vorig jaar werden al duizenden werknemers getroffen door sluitingen, faillissementen en (vormen van) tijdelijke werkloosheid. Dit jaar kondigt zich nog somberder aan. In 2009 kost de crisis alleen al in ons land minstens 100.000 banen, schreef DM (12/01/09). Wereldwijd is er sprake van 20 miljoen extra werklozen.
Over de omvang van de crisis lijkt iedereen het grotendeels eens. De verschillen duiken op als men voorspellingen maakt: stevenen we af op een recessie of op een regelrechte depressie? Ook over de oorzaken en de aanpak van de crisis bestaat er geen eensgezindheid. Wij denken dat de oorzaken al in ver verleden moeten gezocht worden en niet in het begin van deze eeuw. En over de consensus die in bepaalde middens groeit rond de aanpak van de crisis, zijn wij ook niet te spreken.
Een cruciale vraag voor ons is: welke rol kan/moet de (christelijke) arbeidersbeweging spelen in deze turbulente tijden?

Lees verder...

Welke samenleving willen wij?

Eerste aankondiging en uitnodiging

Een hoogstnoodzakelijk debat
Welke samenleving willen wij?

Welke rol kan de (christelijke) arbeidersbeweging hierin spelen?

Beweging wil zelf niet aan de kant blijven staan. Daarom organiseren wij een studie- en discussiedag over de oorzaken van de crisis en de concrete stappen die op korte en lange termijn kunnen en moeten worden gezet om tot een meer rechtvaardige samenleving te komen.

Wanneer:
Zaterdag 9 mei 2009

Waar:
Cardijnzaal, ACV Brussel-Halle-Vilvoorde, Pletinckxstraat 19 (gevraagd)

Programma:
VM
De crisis: Informatie en discussie
Inleiding: Frans Buelens Universiteit Antwerpen (toegezegd)

NM
Op de rooster
Vragen aan verantwoordelijken uit de christelijke arbeidersbeweging.
Waar willen we naartoe met onze samenleving en hoe pakken we het aan.?

Vraagsteller: Dirk Barrez (toegezegd)

Discussie met alle deelnemers

Doelgroep:
Militanten en vrijgestelden uit de christelijke arbeidersbeweging.

Uiteraard zijn andere geïnteresseerden ook van harte welkom.

Een economie in dienst van mens en samenleving

Schakel de corruptie uit, leg serieuze spelregels en controle op en de vrije markt werkt weer als nooit te voren.
Wij geloven daar niks van. En in een opiniestuk in Knack (14 januari) Jozef Mampuys al evenmin.
Klik hier voor het artikel



Het IPA: geven en nemen in tijden van crisis

Eind vorig jaar keurde de vakbondsachterban het ontwerp van Interprofessioneel Akkoord (IPA) goed. Bij het ACV gebeurde dat met 82%. Niet dat er veel enthousiasme was, maar zo werd gezegd ‘de crisis maakt een akkoord noodzakelijk’ ook al is het niet het beste akkoord. Hier wordt betoogd dat het een ronduit slecht akkoord is omdat het vooral de werkgevers zijn die er bij winnen.
Lees verder

Het ACW leeft en werkt in Kontich

Het ACW is meer dan een koepel, meer dan Jan Renders en meer dan de heisa rond het ACW en de (te) dure Dexia aandelen. Peter Vanhooren bericht uit Kontich.
Lees verder


Israël koloniseert - Dexia financiert


De werkgroep ‘Internationale Solidariteit’ van het Verbond Brussel-Halle-Vilvoorde is erg betrokken op de toestand in het Midden-Oosten en de ontwikkelingen in Palestina. Tot hun verbazing vernamen ze dat Dexia, dus met geld van de christelijke arbeidersbeweging, Israël financiert om nederzettingen neer te poten in de bezette gebieden. Mario Franssen bericht.
Klik hier

Naomi Klein en het rampenkapitalisme

Het boek van Naomi Klein ‘De Shockdoctrine. De opkomst van rampenkapitalisme’ (669 blz.) is een kanjer van een boek dat beangstigend stoffeert hoe het neoliberaal kapitalistisch model de laatste 30 jaar aan de wereld opgedrongen is via een reeks schokkende gebeurtenissen. Het is Milton Friedman en zijn ‘Chicago Boys’ die de ongebreidelde markteconomie beschrijft als een natuurkracht, die ons zal leiden naar een paradijs van overvloedig werk en grenzeloze creativiteit. Het is een contrarevolutie van dereguleren en liberaliseren, van privatiseren en bezuinigen, enerzijds tegen de theorie van Keynes, die na de crisis van de jaren ’30 de welvaartsstaat mogelijk gemaakt heeft, en anderzijds tegen de sociale ontwikkelingseconomie in de derde wereld en tegen de zogenoemde derde weg tussen kapitalisme en socialisme.
Friedman en zijn volgelingen zijn te biechten gegaan bij de psychiatrie van Cameron. Lees hier verder.



Het boek van Naomi Klein werd samengevat door Tuur Vanempten, schema en samenvatting.

Naomi Klein, De shockdoctrine: de opkomst van rampenkapitalisme. Breda, De Geus, 669 p., 2007. (Vertaling van: The shock doctrine: the rise of disaster capitalism).

Kort geknipt

Crisis in de media

Begin januari verzamelden zo’n 300 journalisten in Brussel om te protesteren tegen de aangekondigde ontslagen in de pers.


Bij De Morgen (in handen van De Persgroep met o.a. Het Laatste Nieuws en Dag Allemaal) verloren 26 medewerkers hun baan en bij Corelio (Standaardgroep) staan 60 banen op de tocht. We zijn koud gepakt door de managers, de mediamagnaten, marketeers en strategen, reageerde VRT-journalist Marc Van de Looverbosch. Niet alleen bij de kranten maar ook bij de omroep zitten er saneringen aan te komen. Lode Verschingel hekelde o.a. de toegenomen concurrentiestrijd. Die komt geenszins de kwaliteit ten goede en…het personeel betaalt de rekening.
Lees de analyse van L. Verschingel: klik hier.
(Redactie)

Stakingsrecht

In de herfst van vorig jaar protesteerden de werknemers van Carrefour tegen een nieuwe vestiging in Brugge waar de werknemers zo’n dertig procent minder zouden verdienen dan in andere vestigingen. Carrefour sloeg hard terug tegen de acties en trok met een eenzijdig verzoekschrift naar de rechtbank. De meeste rechters hadden oren naar de eisen van Carrefour en de vakbonden werd verboden de toegang tot Carrefour te verhinderen. Als ze dit verbod naast zich neerlegden, riskeerden ze hoge dwangsommen. De bonden tekenden verzet aan en in december vernietigde de rechtbank van Veurne de beschikking. Zie je wel, zei Ferre Wijckmans ‘als we ons echt over de grond van de zaken kunnen uitspreken, geeft de rechter ons gelijk’. Maar één zwaluw maakt de lente nog niet. Carrefour gaat ongetwijfeld in beroep en bovendien gaat het ook maar om de uitspraak van één rechter. Daarom betoogde op 12 januari een driehonderdtal militanten van LBC, BBTK en CNE aan het Brussels Justitiepaleis. Het stakingsrecht dient onverkort behouden te blijven. Tegelijk pleitten de advocaten van de vakbonden in een zogeheten ‘derdenverzet’ tegen de vordering op eenzijdig verzoekschrift met dwangsommen. De uitspraak volgt binnenkort.
(Redactie)
Voor meer informatie, zie:
http://www.acv-online.ne/actualiteit/nieuws/detail/stakingsrechbehouden.asp
http://lbc-nvk.acv-online.be/Actualiteit/Acties/carrefour.asp

Crisis op de arbeidsmarkt


Maandag 26 januari alleen al gingen er 60.000 banen (Europa-VS) voor de bijl. Het verlies aan jobs loopt (wereldwijd) sinds de herfst van vorig jaar tot op vandaag op tot 550.000 (DS 27/01/09). Ook wij ontspringen de dans niet. De ravage wordt steeds groter. Overal regent het ontslagen, herstructureringen en saneringen. Voor de vuist weg, zo maar een greep (en dus zeker niet volledig): Deceuninck, GM/Opel Antwerpen, DAF Trucks, Picanol, Arcelor Mittal, Audi Brussels, Gevaert, Barco, Vandemoortele, Domo, Beaulieu, Nyrstar, Ford, Volvo, Janssen Pharmaceutica en Bekaert Hemiksem.


Je zou dan denken dat zoiets als een loden mantel de mensen de mensen onder de knoet houdt, maar niets is minder waar. Zowat 2000 werknemers trokken zaterdag 24 januari door de straten van Hemiksem. Behalve de werknemers van de Bekaert vestigingen (Aalst, Zwegevegem, Ingelmunster) waren er delegaties van General Motors, Atlas Copco, Hansen Transmissions Crown, Antwerp Ship Repair, Van Hool en Ford Genk. De roep om werk en het onbegrip over de sluiting bracht veel volk op de been. Wat is er toch allemaal aan de hand? Wie is nog zeker van zijn job? Niemand nog. En niet alleen de tijdelijken, ook werknemers met een vast contract moeten beginnen vrezen. Waarom moet Bekaert Hemiksem dicht? Vorig jaar werd er nog een serieuze winst geboekt en hoeveel overheidsgeld is er ooit ingestopt om de tewerkstelling te behouden? Wie profiteert van de winst en van die cadeaus?
(Redactie)

2009: annus horribilis voor de wereldeconomie

Volgens de Financial Times werden er op maandag 26 januari zo maar eens 76.000 banen op één dag geschrapt door multinationale bedrijven. Het rapport over de mondiale tewerkstellingstrends van de IAO waarschuwt voor de gevolgen van de mondiale crisis die vooral de werkende mensen treft. In 2008 steeg het aantal werklozen met 10,7 miljoen mensen waardoor het totaal voor dat jaar op niet minder dan 190 miljoen werklozen kwam te staan. Voor 2009 verwacht de IAO nog een stijging met 20 à 40 miljoen werklozen. En die cijfers zeggen niet alles. Zo brengen ze o.a. het fenomeen van ‘de werkende armen’ niet in kaart. In de ontwikkelingslanden zijn er nog heel wat mensen die werken maar ze verdienen er haast niets mee. En ook hier rekent de IAO op een achteruitgang.


Volgens het rapport was er de afgelopen jaren een daling van het aantal werkende mensen dat extreem arm was (minder dan 1,25 dollar per dag). Maar als je zou mikken op 2 dollar dan is die daling al veel minder spectaculair. In het slechtste scenario verwacht de IAO voor 2009 dat het aantal werkende mensen dat extreem arm is opnieuw kan stijgen naar 1,4 miljard tegen 1,35 miljard in 1997. Er moet dus fors ingezet worden op volwaardige banenplannen en banengroei. Want, zegt J. Vandaele “Economische groei en ontwikkeling zouden veel hoger kunnen zijn, indien iedereen een kans op waardig werk zou krijgen.” Wat zouden ze daar in Davos en Belem over denken?
(Redactie)
Voor het rapport van de IAO, zie:
http://www.mondiaal.be
http://www.mo.be/emo (hier kan je gratis inschrijven op o.a. MO* Mondiaal nieuws (i.s.m. IPS)

Tussen Belem en Davos

In Belem ging het Wereld Sociaal Forum van start, in Davos het Wereld Economisch Forum. Naar Belem stuurde het ACV een delegatie met 20 militanten, naar Davos ging de grote baas Luc Cortebeeck.
Belem is de plaats waar het geloof dat “een andere wereld mogelijk is” levendig wordt gehouden en waar duizenden basismilitanten nadenken hoe die andere wereld in de realiteit mogelijk te maken. Davos is een tempel van het neoliberalisme, een steunpunt voor de ongecontroleerde vrije markt (L. Cortebeeck in Visie van 30 jan.).
“De handel in de wereld vrijmaken zou vele ontwikkelingslanden kunnen helpen maar zonder sociale regels wordt dat een ramp” is de boodschap die het ACV in Belem én Davos uitdraagt. Deze stelling bevat ongetwijfeld waarheid maar toch moet ze genuanceerd worden. Want staten en handelsblokken hebben nogal eens de neiging om voor vrijhandel te zijn in sectoren waar ze zelf sterk staan en hun markten af te schermen in zwakke sectoren. In periodes van economisch onweer zoals we er nu een kennen, komen de protectionistische paraplu’s gemakkelijk naar boven. Ook de nieuwe president Obama komt met een reclanceplan op de proppen waarin het ’buy American’ een nadrukkelijke plaats krijgt. Wedden dat de Wereldhandelsorganisatie de VS met fluwelen handschoenen zullen behandelen? Voor ontwikkelingslanden die hun markten en hun werkgelegenheid een beetje willen afschermen, heeft deze organisatie veel minder geduld. Met de hulp van de Wereldbank en het IMF slaagt men er dan wel in om die landen op het ‘juiste’ spoor te houden.
Welke lessen moeten er uit deze crisis getrokken worden? Het minste is wel de vaststelling dat het neoliberalisme dat voor een complete deregulering in de economie pleitte, volledig gefaald heeft. Iedereen is het er over eens dat het gebrek aan controle, ondermeer van banken en kredietinstellingen, aan de basis ligt van deze economische crisis. Dat er meer toezicht nodig is op de financiële wereld is dus zonneklaar voor gewone mensen zoals u en ik. Maar denken zij die de economische macht hebben er ook zo over? Ook Luc Cortebeeck betwijfelt het in Visie van 30 jan. : “Wat ik vrees ? Dat bij het minste teken van heropleving, alles doorgaat zoals voordien!” En dat zal geen “grote ontgoocheling zijn voor de duizenden werknemers” maar een regelrechte schande.
En als het niet op wereldschaal lukt, zal men dan op Europees vlak overgaan tot betere en sterke controlemechanismen ? We hopen het. En zal men op Europees vlak ook sociale controles durven invoeren en minimale sociale normen opleggen? Wij betwijfelen het als we de reactie van veel Europese leiders op de economische crisis zien. En ook dat is een regelrechte schande.
(DV)
Voor meer informatie, zie:
http://www.pala.be
http://www.globalsciety.be/palabrief.php (gratis intekenen op de e-brief van Pala)
http://www.indymedia.be
http://www.globalisering.com (hier kan je intekenen op de nieuwsbrief ‘De informatiesite over globalisering’.)

Repressie, moord en doodslag

Mensenrechtenactivisten en vakbondsmilitanten zijn in een aantal landen aangeschoten wild. In de Filippijnen loopt het wel heel erg uit de hand. Sinds Arroyo er aan de macht kwam zijn er al vele honderden verdwenen, ontvoerd en omgebracht. Dat aantal stijgt nog steeds. Neemt de overheid dan geen maatregelen? Neen, er heerst een sfeer van straffeloosheid.
Omdat leden van de volksbeweging (vakbondsmilitanten, militanten van boeren- en vrouwenorganisaties, kritische kerkmensen, journalisten en advocaten) niet meer zeker zijn van hun leven, werd een initiatief in het leven geroepen door vakbonden en noord-zuid-organisaties: Stop the killings.
In december van vorig jaar ageerden ze tegen het moorden en voor waardig werk én mensenrechten waar ook ter wereld. Over de fakkelwake op het Muntplein in Brussel, over hun platform en de verdere acties, lees je alles op:
http://www.stopthekillings.be
(Redactie)

Woorden en cijfers die spreken

De sprokkelaar van dienst heeft weer toegeslagen. Enkele spraakmakende citaten uit het ruime informatieaanbod.
Het is de hoogste tijd om de risicovolle kapitalistische economie te vervangen door een systeem dat crisissen voorkomt en gebouwd is op solidariteit in plaats van op concurrentie. Zo’n systeem zou de schulden aan het Zuiden kunnen kwijtschelden en zou investeren in projecten die de globale opwarming een halt toeroepen, in een groene economie, in hernieuwbare energie, in waardig werk, een huis, onderwijs en gezondheidszorg voor iedereen. Men voorspelt dat de crisis nog minstens vijf jaar zal aanhouden. Laat ons die tijd benutten om iets anders en beters gestalte te geven. Make change happen!
Alma De Walsche, in MO, december 2008

De vier woorden die de VS vandaag typeren zijn nog steeds Jezus, de vlag, Wallstreeet en our troups.
Paul Verhaeghe, in Raak, januari 2009
Voor een groot deel van de wereld ziet de globalisering zoals die is bestuurd eruit als een pact met de duivel. Een paar mensen worden rijker, de BBP-statistieken, voor wat ze waard zijn, zien er beter uit; maar de manier van leven en elementaire waarden worden bedreigd. Voor sommige delen van de wereld zijn de baten nog twijfelachtiger, en de kosten tastbaarder. Nauwere integratie in de wereldeconomie heeft geleid tot grotere volatiliteit en onzekerheid, en meer ongelijkheid.
J. Stiglitz, Eerlijke globalisering (Utrecht: Het Spectrum, 2006), p. 296

Het liberalisme is de dominerende ideologie in de wereld geworden. Het concept van sociale zekerheid – het Rijnland- of Bismarckmodel- ligt zwaar onder vuur. Liberale denkers, politici en media hebben de gewone mensen zover gekregen dat ze beter voor een privé pensioen kiezen omdat hen wijsgemaakt wordt dat het wettelijk pensioen zal ineenstuiken. Dat is natuurlijk dé manier om het wettelijk stelsel te ondermijnen. Misschien keren anno 2008 de geesten, nu de mensen merken dat de resultaten van de beursgenoteerde pensioenfondsen zeer pover zijn, en nu ze ook zien dat er tussen de grote managers ook oplichters zitten, zoals Lernhout & Hauspie. Met de affaire-Fortis vallen de schellen hopelijk helemaal van hun ogen. Er wordt met hun spaargeld gesold.
Francois Martou, in De Gids op Maatschappelijk Gebied, september 2008
Een jaar geleden had ik me niet kunnen inbeelden dat ik zou voorstellen om banken te nationaliseren. Vanuit mijn liberale achtergrond is dat duidelijk een taboe. Nu pleit ik er zelf voor om Fortis tijdelijk in staatshanden te laten komen. Ik had al wel gehoord over nationalisaties in andere landen. Bijvoorbeeld in Zweden in de jaren negentig. Ik wist dus wel dat het bestond, maar dacht en hoopte dat het niet naar hier zou overwaaien. Een bedrijf nationaliseren is niet wenselijk, dacht ik begin dit jaar. Maar door de gebeurtenissen van het afgelopen jaar heb ik kunnen vaststellen dat het soms de best mogelijke oplossing is.
Paul De Grauwe, in De Standaard, 2 januari 2009

Ik heb dit jaar geleerd dat God niet groot is. Het boek “God is not great” (Christopher Hitchens) leerde me hoeveel maatschappelijke schade de wereldgodsdiensten kunnen aanrichten. Ik heb als atheïst of vrijzinnige altijd geleerd respect en begrip te hebben voor godsdiensten, maar daar begin ik nu op terug te komen. Het is waarschijnlijk verkeerd om onverdraagzaamheid te beantwoorden met onverdraagzaamheid. Maar persoonlijk denk ik dat religie misschien een veel groter probleem is dan we kunnen bevroeden.
Nic Balthazar, in De Standaard, 2 januari 2009
In België leeft bijna een kwart van de 65-plussers onder de armoedegrens. In Nederland is dat maar 6 procent.
De Standaard, 15 december 2008


Volgens de meest pessimistische studies zouden we tegen het jaar 2050 met 11, 7 miljard mensen zijn. In Afrika is de levensverwachting maar liefst 33 jaar korter dan in rijke landen. En als de economische groei van China en India doorzet, dan zullen de CO2-concentraties in de atmosfeer tegen 2050 verdubbelen, met een catastrofale klimaatverandering tot gevolg.
Humo, 23 december 2008
Zo’ 40 procent van de 6,5 miljard mensen op de wereld leeft in armoede (en dat cijfer is gestegen van 36 procent in 1981), een zesde – 877 miljoen- leeft in extreme armoede (3 procent meer dan 1981). De grootste mislukking is Afrika, waar het percentage van de bevolking dat in extreme armoede leeft is toegenomen van 41,6 in 1981 naar 46,9 in 2001. Gegeven de groeiende Afrikaanse bevolking betekent dit dat het aantal mensen dat in extreme armoede leeft bijna verdubbeld is, van 164 miljoen naar 316 miljoen.
J. Stiglitz, Eerlijke globalisering, p. 30

Maar we hebben vooral overheidsbanken en coöperatieve banken nodig, die niet speculeren maar zich concentreren op gezonde spaar- en kredietactiviteiten. In de media en zeker in politieke kringen blijft iedereen maar herhalen dat we niet anders kunnen dan met privébanken werken. Ik vraag mij af waarom? Tot 15 jaar geleden hadden wij wel overheidsbanken en die presteerden zeer goed. De grote banken die in de plaats zijn gekomen, Dexia en Fortis, scoren op geen enkel criterium beter. De ASLK en het Gemeentekrediet waren winstgevend en vooral hun maatschappelijke winst was veel hoger. Iedereen kon bij hen terecht en ze waren veel minder opgejaagd om op onze rug snel winst te maken. We waren ook veel meer tevreden over hun dienstverlening. Die banken waren van ons.
Dirk Barrez, in Raak december 2008

Gedicht

'Thans moet gij alle traagheid van u weren.
Geen roem of eer wacht hen die zijn gezeten
Op 't bed der weelde of op de zachte veren.

Die zonder roem zijn leven heeft gesleten
Verdwijnt van de aard als dampen in de luchten
Of schuim op 't golvend meer, en wordt vergeten.

Daarom, sta op! die zwakheid moet ge ontvluchten
Door geestkracht; zij verwint in alle strijden.'

(Hel XXIV)

Dante Alighieri

Overgenomen uit Materie en Matrijs door Theun de Vries, uitgegeven bij Sun Nijmegen 1980.

Beweging van papier


(Klik op d'afbeelding)
En een woordje uitleg bij dit album met voorpagina's van bijna 30 jaar Beweging krijg je hier.