zaterdag, november 15, 2008

Edito

Het ACW en de crisis: de haan heeft driemaal gekraaid


Nee, Dexia is niet in moeilijkheden gekomen omdat Miet Smet het bedrag van haar voorhuwelijkssparen heeft afgehaald. En ja, de kredietcrisis heeft Dexia en andere banken zwaar getroffen. En ook het ACW deelt in de klappen. Als ze daar wat bekomen zijn van de schok en de schade hebben gemonsterd, wordt het hoog tijd om de ‘economische bakens’ te verzetten. In welke richting? Wij hebben enkele ernstige aanbevelingen.

In De Morgen van 8 oktober titelde Walter Pauli ‘Als Dexia zinkt, gaat het ACW mee ten onder’. Voor de auteur ligt hier, naast het feit dat Dexia ook de bank van ‘de gemeenten’ was, een van de redenen dat de regering er veel voor over had (meer dan voor Fortis) om de bank te redden. Maar waarom wordt het ACW aan Dexia gelinkt? Arcofin, zeg maar het ACW, is een zogenaamde referentieaandeelhouder in Dexia, stelt W. Pauli en voor zijn verdere analyse grijpt hij terug naar ‘het helaas ondergewaardeerde boek ‘De uitverkoop van het ACW. Een verhaal van geld en idealen’ van Didier Verbruggen. (Zie de bespreking in ons aprilnummer van 2006).

Maar ook van het recente boek van Dirk Barrez (Van eiland tot wereld) is veel op te steken.
Lees hier verder.




Dirk Barrez, Van eiland tot wereld. Appèl voor een menselijke samenleving
Uitgeverij EPO 2008, 264 pp., 19 euro.
Dirk Barrez is beschikbaar voor spreekbeurten:
dirk.barrez@telenet.be - tel: +32 (0)16 49 03 85.
Meer info: www.epo.be - www.pala.be - www.dirkbarrez.be

Koopkracht: het belangrijkste ‘aandeel’ van de gewone vrouw en man

De regering werd op slag bereid gevonden om met miljarden euro’s over de brug te komen om de grote Belgische banken en hun aandeelhouders te redden. Tegelijkertijd probeerde ze de bevolking ervan te overtuigen dat het met hun zogenaamd koopkrachtverlies nog niet zo’n vaart loopt.
Waar of niet waar?
Lees verder.

Een echt interprofessioneel akkoord is echt nodig!

De onderhandelingen voor een nieuw interprofessioneel akkoord (IPA) worden de moeilijkste van de voorbije jaren. Dat wil niet zeggen dat het vroeger ‘een fluitje van een cent’ was. Dat zijn ze nooit geweest. Maar vandaag liggen de kaarten wel erg moeilijk. Waarom?
Dat lees je hier.

Arbeiders zonder papieren zijn kwaad, en terecht

‘Mensen zonder papieren’ gingen in hongerstaking in de Begijnhofkerk. Ze schreven geschiedenis en werden ‘Arbeiders zonder papieren’. Hoe dat gegroeid is, wat het wapen van de hongerstaking betekent, welke rol de vakbond kan spelen en hoe we solidariteit concreet kunnen invullen, lees je hier.

Groen! over een ecologische economie

Binnen enkele weken organiseert Groen! een tweedaags congres. Eén van de onderwerpen die aan bod komen is een groene visie op de economie. Een uitgewerkte visie op een groene economische politiek was tot nu toe niet het sterkste punt uit de groene ideologie. Wat zit er nu aan te komen?


Werknemers zijn geen gereedschap: ‘Waardig Werk’

De campagne ‘Waardig Werk’ wil een motor zijn van ontwikkeling, solidariteit en armoedebestrijding. Op die manier zetten we een vergetelheid recht door ‘arbeid’ een prominente plaats te geven in de ‘Millenniumdoelstellingen’ want ‘de tijd loopt’.


Klik op de afbeelding voor de complete tekst.

Het getuigenis van Jan Cap

In de boeiende reeks ‘Confessiones’ van de Gids op Maatschappelijk Gebied werd een raak portret geborsteld van Jan Cap. Jan werd bekend als hoofddelegee van de Boelwerf in Temse. Zijn radicale keuze voor de arbeiders van Boel bracht hem in conflict met zijn eigen vakbond ACV die hem in 1982 ontsloeg als hoofddelegee.

Klik op onderstaande afbeelding voor de volledige tekst.


Dokter in overall

Een aantal arbeiders lazen het interview met K. Van Bever in Raak. Ze wilden dat wel eens toetsen aan hun eigen ervaringen. Een geanimeerd gesprek.


ACV-Leuven Syndicaal (t)Oogpunt 'Mijn naam is Ad, Ad Interim'
Met Karel Van Bever en André Leurs (ACV Studiedienst nationaal)
Donderdag 4 december 2008 19u3 Het Kastanjehof, Ganzendries 65, 3212 Pellenberg

Dinsdag 2 december om 19u30. Zaal Torrepoort - Poel 7 – Gent
19u30 Infostand Surplus.
20u Een interview met Karel Van Bever
20u30 Het probleem van uitzendwerk
21u30 Infostand Surplus, infostand Waardig werk

Kort geknipt

1. Actiedag voor meer koopkracht en minder ecologische schulden: 6 oktober

Op 3 oktober bracht Visie een bijdrage over de “ecologische schulddag” die op 23 september van dit jaar onder de aandacht werd gebracht..
Dat is de dag waarop we alle grondstoffen opgebruikt hebben die de aarde in één jaar produceert. Sinds men die dag in 1986 voor het eerst berekende, valt hij elk jaar vroeger wat betekent dat wij elk jaar meer grondstoffen verbruiken dan de aarde eigenlijk aan kan.
Nu moet die ‘wij’ genuanceerd worden. ‘Wij’ in het rijke Noorden verbruiken veel meer dan de mensen in het Zuiden. Ons beslag op de natuurlijke rijkdommen van de aarde is veel groter dan van alle derde wereldlanden. De zogeheten ecologische voetafdruk bewijst dat het Westen het grootste deel van de ecologische schuld veroorzaakt.
En ook die ‘westerse wereld’ mag genuanceerd worden. Ook in het rijke Westen zijn er immense inkomens- en vermogensverschillen, zijn er groepen mensen die maar weinig schuld hebben aan die ecologische schuld.
Daarom is de nationale actiedag van 6 oktober belangrijk: er moet iets gedaan worden aan de grote en groter wordende ongelijkheid in onze maatschappij. Het zijn de zwaksten die het meest te lijden hebben van de dalende koopkracht. Het zijn ook de zwakste groepen die weinig ecologische schulden hebben maar er des te mee voor betalen. Of zoals ACV-voorzitter Cortebeeck het in Visie van 3 oktober verwoordt: Het gevoel van evenwicht moet terugkeren.


2. Kris Merckx en Geneeskunde voor het Volk


Op maandag 4 januari 1971 openden twee jonge dokters een praktijk in Hoboken. Het was de start van wat nu in heel België bekend is als de organisatie Geneeskunde voor het Volk. De organisatie telt nu 11 groepspraktijken: 5 in Vlaanderen, 4 in Wallonië en 2 in Brussel. Er werken niet minder dan 56 dokters, 18 paramedici, 63 andere vaste personeelsleden en nog eens 98 vaste vrijwilligers. Professor Nemery van de KULeuven noemde Geneeskunde voor het Volk onlangs ‘de vijfde medische faculteit van Vlaanderen’. Er is in België nog nauwelijks een studiedag of colloquium over huisartsgeneeskunde of eerstelijnszorg denkbaar zonder dat Geneeskunde voor het Volk prominent aanwezig is. En sinds dokter Dirk Van Duppen enkele jaren geleden zijn boek ‘De cholesteroloorlog’ publiceerde en de kiwicampagne lanceerde staat Geneeskunde voor het Volk mee aan de spits van de strijd voor een betaalbare gezondheidszorg en zijn zij bekend bij het grote publiek.



Maar tussen januari 1971 en oktober 2008 is er een hele weg afgelegd. En het stond in de sterren geschreven dat ooit de geschiedenis van deze succesvolle weg zou worden geschreven. En door wie anders zou dit moeten en kunnen gebeuren dan door Kris Merckx, de enig overgebleven stichter? Meer dan drie jaar heeft hij er aan gewerkt, sommigen zeggen dat gezwoegd een beter woord is. Maar nu is het af en het is een heel boeiend boek geworden. Doorheen heel het verhaal loopt de rode draad van ‘Het volk dienen’. En het is zeker geen toeval dat deze rode draad door bijna iedereen, zelfs door mensen die politiek totaal anders denken, wordt erkend en met lof overladen. Want Kris Merckx was niet enkel de stichter van GvhV maar vele jaren ook de belangrijkste woordvoerder van de Partij van de Arbeid. Het verhaal van GvhV kan niet los worden gezien van de geschiedenis van die partij.

Wil je het verhaal uit de mond van Kris Merckx zelf horen? Dat kan. Je kan Kris contacteren via kris.merckx@skynet.be of 03 828 02 43.


3. Leve de fiscus!

Dat is de titel van een nieuwe brochure die onlangs door FAN, het Financieel Actie Netwerk, op de markt werd gebracht. FAN bestaat uit een hele reeks organisaties zoals ACV, ABVV, Attac, KWB, Oxfam Solidariteit, 11 11 11 enz.


De titel is natuurlijk provocerend bedoeld maar anderzijds ook serieus. Want zoals in het voorwoord van de nieuwe brochure staat: “Fiscaliteit is de moeder van de politiek, zorg, onderwijs, sociale zekerheid...: heel wat politieke beleidsdomeinen hangen af van de fiscaliteit, maar de financiering is sociaal veel minder rechtvaardig dan vroeger. Arbeid wordt steeds zwaarder belast. En de inkomsten uit bedrijfswinsten en financiële beleggingen werden de afgelopen 20 jaren steeds minder belast.” En tegen die onrechtvaardigheid wil FAN actie blijven voeren voor rechtvaardige belastingen. De ondertitel ‘Alles wat u altijd al wilde weten over fiscaliteit en rechtvaardigheid’ geeft goed weer wat u in de brochure kan terugvinden. Waarom worden belastingen geïnd? Hoe worden ze geïnd? Personen- en vennootschapsbelasting. Notionele interest. Vermogens en fraude, het bankgeheim en de belastingontduiking via belastingparadijzen. Kortom, de brochure is een beknopte en vooral toegankelijke en goed leesbare cursus fiscaliteit.
De brochure werd voorgesteld na een theatermonoloog van Paul Schrijvers waarin de auteur/acteur in het belastingsparadijs België op zoek gaat naar ‘Het geheim van de bruine omslag’.

Meer info over boekingen van deze voorstelling bij info@dewaaiervzw.be of 09 233 81 48 (tussen 9 en 13u). Ben je bestuurslid, militant of propagandist van het ACV en wil je een voorstelling organiseren, neem dan contact op met: Guido Deckers, ACV-Vlaamse Bewegingsploeg, Haachtsesteenweg 579, 1031 BRUSSEL, tel. 02 246 32 30,
E-mail: gdeckers@acv-csc.be. Je krijgt dan een volledig draaiboek waarin je alles kan vinden om de voorstelling te organiseren. Bij de voorstelling ontvang je ook gratis de brochure.
De brochure zelf kost 3 euro. Bestellingen via eric.goeman@skynet.be of 0476 990 714.




4. De sociale zekerheid is er voor u

Maar dat wist u natuurlijk reeds lang. Maar die sociale zekerheid heeft het de laatste jaren steeds moeilijker: de armoede blijft onaanvaardbaar hoog in ons rijke landje, de patiënten zelf betalen steeds een groter deel van hun gezondheidszorgen, de vergrijzing zal de uitgaven in de toekomst sterk doen toenemen. Daarom besloot het ACW om samen met alle deelorganisaties een grote campagne op te zetten rond de sociale zekerheid. Naast een hele reeks gadgets en vormingsmateriaal, promoot het ACW ook de musical Daens en is er verder nog een theaterstuk, een actief inleefspel voor jongeren, een gezelschapsspel voor volwassenen, een quis(z), wandel-, fiets-, inspiratie-, zoek- en fototochten.


Voor alle informatie kan je terecht op www.acw.be/socialezekerheid/ en in de verbondelijke ACW-afdelingen die je kan terugvinden in Visie, het ACW-weekblad. In de regionale bladzijden hiervan vind je ook wanneer de talrijke activiteiten in jouw streek doorgaan. Maar je kan ook zelf het initiatief nemen en een avond organiseren in je plaatselijke ACW-, ACV-, KAV-, KWB-, OKRA- of ziekenzorgafdeling. Je kan hiervoor sprekers aanvragen bij het ACW in je eigen regio.


5. Een museum met uitzicht biedt inzicht

Pannenkoeken met reinvarenblaadjes. Met wat? Met reinvarenblaadjes! Reinvaren is boerewormkruid.
Professor emeritus Thomas Fransen, één van de mede-oprichters van de vriendenkring van het MIAT, heeft nog voorgesteld pannenkoeken met reinvarenblaadjes te bakken in het museumcafé "De Soupape". Naar een authentiek recept van zijn moeder. Het MIAT was in de beginfase ijverig op zoek naar de broodnodige fondsen. Pannenkoeken verkopen in de "Soupape" was één van zijn voorstellen.


MIAT staat voor Museum voor Industriële Archeologie en Textiel. De voorgevel van het museum (én website-voorpagina) stelt het iets materialistischer: Museum, Industrie, Arbeid, Textiel.
Het is een historisch museum dat de periode van 1750 tot nu belicht. De evolutie van de industriële samenleving komt er uitgebreid aan bod: de eerste industriële revolutie, de opkomst van de machine, de evolutie van de consumptie- en informatiemaatschappij, de technische evolutie, het dagelijks leven. De bezoeker ontdekt hoe onze voorouders werkten en leefden.


Een accent wordt gelegd op textiel, jarenlang zowat de belangrijkste nijverheid in Vlaanderen. Bijzonder veel aandacht gaat naar de positie van de vrouw. De rol van de vrouw in de industriële samenleving is verwerkt in de vaste opstelling.


Van op de bovenste verdieping biedt het MIAT een prachtig en ongewoon uitzicht op het centrum van Gent. Het museum hecht bovendien groot belang aan het educatieve aspect. Speelkasten zorgen er voor dat de jeugd vanaf zes jaar het museum op een aangename wijze kan bezoeken.
Sinds 1999 is het MIAT een 'erkend' museum. Het wordt gefinancierd door de stad Gent en gesubsidieerd door het Vlaams Gewest. De pannenkoeken met reinvarenblaadjes werden pannenkoeken met garnaal, gegeerd tot ver over de landsgrenzen. Het MIAT blijft een geslaagde mengeling van volkscultuur en wetenschappelijke exactheid. Bovendien is het MIAT het aanspreekpunt voor het roerend cultureel erfgoed. Het geeft analyses, inzicht en duiding. Het is een uitstekend vertrekpunt voor elke zoektocht naar het verleden, dus omgekeerd ook voor elke hardnekkige zoektocht naar een betere werknemers toekomst.
Een museumbezoeker die historisch inzicht verwerft krijgt sociaal uitzicht.




Verken de uitstekende MIAT-website.


6. Renaat Willockx

In Beweging 103 interviewden we Renaat Willockx: "Mei '68: Arbeiders-Studenten één front". Op 25 september, amper drie maand nadien, overleed Renaat.


“We wisten dat Renaat zwaar ziek was, maar toch heeft het ons nog verrast. Misschien lag 'de schuld' daarvan bij Renaat zelf. Hij gedroeg zich helemaal niet als iemand die zwaar ziek was. Hij bleef altijd even strijdvaardig.
Voor de meeste redactieleden van Beweging was Renaat tot zowat een jaar geleden een nobele onbekende. De meesten waren te jong en de ouderen onder ons vertoefden niet direct in de politieke en socialistische syndicale middens waarin Renaat zich zo thuis voelde. Met de talrijke herdenkingen rond mei '68 kwam daarin vlug verandering. Zijn optreden in een TerZake-uitzending in mei van dit jaar vormde de aanleiding om een interview met hem te maken voor ons tijdschrift Beweging. Wij luisterden gefascineerd naar zijn verhaal over de student die koos om aan de zijde van de arbeiders te gaan staan, niet alleen met pamfletten aan de poort, maar ook in de fabriek zelf. Zo zullen wij ons hem ook blijven herinneren. Terwijl de ziekte hem langzaam van binnen uitholde, bleef hij naar buiten even strijdvaardig als veertig jaar geleden. Wij hebben een diep respect voor mensen die meer dan veertig jaar die keuze voor de arbeiders hebben blijven volhouden. Renaat was een van hen.”

(Deze tekst verscheen eerder in het rouwregister.)


Beweging 103 Mei '68: Arbeiders-Studenten één front


7. Hubert Detremmerie

In De Standaard en meer bepaald in de katern ‘Economie & Financiën’ stond er op 12 november een postuum stukje over Hubert Detremmerie (overleden op 9 november). Waarom hij uitgerekend daar wordt geportretteerd is niet toevallig. Hij was dè financier van het ACW. Tot in het midden van de jaren negentig was hij de baas van de financiële coöperatie van het ACW, zeg maar van BAC en Bacob. Eerder al was hij in de publieke belangstelling gekomen door zijn aanwezigheid in Poupehan waar hij met Jef Houthuys, Fons Verplaetse en Wilfried Martens een ‘herstelbeleid’ in elkaar knutselde. Later werd hij het ongekroonde economisch en financieel zwaargewicht van de christelijke arbeidersbeweging. Hij financierde voor een belangrijk deel het ACW en de zogeheten ‘takken’ met een deel van de winst van het spaar- en verzekeringswezen. Hij is het die in grote mate verantwoordelijk is voor de omslag van de arbeiderscoöperatie naar een proces van institutioneel beleggen. Mede door zijn toedoen gingen o.a. Samkoburo, Ultra Montes, Sofadi en Het Volk voor de bijl. “De beweging hield vooral financiële participatie over”, aldus De Standaard. Wie meer wil weten, kan beginnen met het editoriaal van dit nummer te lezen. En een absolute aanrader is het boek van Didier Verbruggen: ‘De uitverkoop van het ACW: een verhaal van geld en idealen’, Roelarta Books, 2005, 264 p. (21,90 euro).


8. Carrefour: zo eenvoudig kan ’t leven zijn

In onze mailbox een bericht gekregen: “Mag de rechter stakersposten verbieden om werkwilligen tegen te houden.” De poll loopt tot vrijdag 14 november. Dan wordt op Canvas in het programma Terzake het resultaat bekend gemaakt en worden de meest frappante reacties geciteerd. Benieuwd wat dat wordt.
Aanleiding voor deze ‘bevraging’ was het sociaal conflict bij Carrefour (maar ook bij Beaulieu en Ikea) waar de werkgevers de zware middelen hadden ingezet. Rechters draafden op met (eenzijdige) bevelschriften en dwangsommen. De deurwaarders die de klus moesten klaren lieten zich vergezellen van politieagenten die de identiteit van de stakers moesten vaststellen. Allemaal ‘kantje boordje’ want stakingen en stakerspiketten worden nog altijd als legitieme middelen beschouwd in de rechtspraak en het opleggen van draconische dwangsommen via eenzijdige verzoekschriften die ‘in de feiten’ de staking verbieden, zijn een flagrante schending van dat stakingsrecht. Het Europees Hof van Justitie heeft België al eerder op de vingers getikt voor het niet respecteren van dat recht. Maar het klimaat wordt grimmiger en de aanvallen op het stakingsrecht nemen steeds maar toe. Terecht stipt L. Cortebeeck aan in De Standaard (13 november) dat stakingen – die hoe dan ook hinder veroorzaken – steeds meer in een ‘rechten-plichten’ discours gestopt worden. Marc Reynebeau wees daar al op in volle vakantie naar aanleiding van de staking van de bagageafhandelaars in Zaventem (DS, 14-15/08/08). Als ‘wij’ rechten opleggen aan ons zelf en plichten opleggen aan anderen dan zitten we in een contractdenken dat telkens een ‘wij’ tegenover een ‘zij’ zet. ‘Wij’, de gedupeerde reizigers of de consumenten die geen inkopen kunnen doen zijn het ‘slachtoffer’, de ‘gegijzelden’. ‘Zij’ staken om de minste redenen en als ze toch een probleem hebben, moeten zij ons daar niet mee lastig vallen. Dat verschraalt natuurlijk de sociale samenhang en de betrokkenheid bij wat er echt aan de hand is bij hen en wat ons morgen ook kan overkomen. Op dat klimaat spelen de patroons natuurlijk graag in. Zie ook maar naar de bijdrage van Pieter Timmermans ‘ Geen absoluut recht’ in De Standaard van 13/11.
Aan het conflict bij Carrefour lijkt voorlopig een einde te zijn gekomen. Als de vakbondleden het voorakkoord dat de bonden op 13/11 bereikt hebben ook nog goedkeuren. In ieder geval heeft , naar aanleiding van deze zaak, de verhouding tussen bonden en werkgevers zware averij opgelopen. De kwestie van het stakingsrecht blijft een levensgroot dispuut waarbij de stellingen lijken te verharden en dat belooft niet veel goeds voor een ander belangrijk thema zoals het loonoverleg waarover in de tweede helft van november moet onderhandeld worden

Woorden en cijfers die spreken

We hebben weer kriskras door dag- en weekbladen gebladerd. Dat leverde opnieuw enkele behartenswaardige, opmerkelijke, leuke en controversiële uitspraken op.

Klik...hier.

Lied

Met Wannes Van de Velde is een echte artiest van ons heen gegaan. Veelzijdig, ironisch, kritisch. Hierbij een prachtig lied:

Oorlogsgeleerden     (Masters of War)

Oorlogsgeleerden, genies van ’t kanon
Ge bouwt de torpedo’s en waterstofbom.
Ge schuilt achter muren en achter papier
Maar ik ken al uw kuren, uw stalen manier.

G’ hebt nooit nie gewerkt dan in het bedrijf
Dat mensen vernietigt en harten verstijft.
Ge geeft mij uw wapen, maar ge mijdt mijnen blik
En fluiten er kogels, dan schijt ge van schrik.

Ge bouwt aan ‘t verderf van leven en land
Ge steekt met uw streken de wereld in brand.
En al kan ’t u nie schelen, dat ik u verwens
Toch zijde ne vloek in de buurt van ne mens.

Ge zaait uwe waanzin, die koud is en wreed
Ge foltert m’n kinderen, ge lacht met hun leed.
En ik weet dat de schepper het denkbeeld verfoeit
Dat er menselijk bloed door uw aderen vloeit.

Crepeer voor mijn part en liefst nog vandaag
En ik volg uw kist liever rap dan te traag
En ik zal u zien zakken in de vredige grond
En ik schrijf op uw graven: ‘Gevaarlijken hond’!


Voor de muziek...

Voor wie geïnteresseerd is: in het Elcker-Ik Centrum (Breughelstraat, 31, Antwerpen) komt men op 12 december om 20u. samen om het leven en werk van Wannes te gedenken.