In de vorige nummers van Beweging zijn we blijven stilstaan bij de crisis en de uitdaging die daar van uit gaat voor de christelijke arbeidersbeweging. Die crisis raast ondertussen over alle continenten en richt een ware ravage aan. Het is overal en op alle fronten ‘alle hens aan dek’ en de woede bij de slachtoffers van de crisis neemt hand over hand toe. Maar de orkaan bedaart. Dat wil men ons toch doen geloven. Begin april tekenden de staats- en regeringsleiders van de twintig rijkste industrielanden (G20) ‘een nieuwe wereldorde’ uit. Die G20 top werd al snel ‘een historische gebeurtenis’ genoemd. ‘De wereld van gisteren’ bestaat niet meer, kopte De Morgen (04/94/09). De top van 1000 miljard trekt de wereldeconomie weer vlot, de G20 ‘vernieuwt het kapitalisme’ schreef De Standaard (03/04/09).
Dat is allemaal nogal kort door de bocht, vinden wij.
De G20 ziet ‘het nieuwe’ in het herstel van ‘het oude’ door bepaalde excessen van de oude orde aan banden te leggen. Er is niks mis met het aan banden leggen van financiële machten, belastingparadijzen het leven zuur te maken en ‘gouden parachutes’ te beknotten. Alleen geloven we niet dat deze maatregelen fundamenteel iets zullen wijzigen aan de oorzaken van de crisis. Een ‘vernieuwd’ kapitalisme blijft kapitalisme en dat biedt echt geen perspectief op een andere, nieuwe en menselijke samenleving.
In de bijdrage ‘Het ACW en de crisis: de haan heeft driemaal gekraaid’ (nummer 104) hebben we, in het spoor van Dirk Barrez en dat van onze eigen traditie, er op gewezen dat economie in dienst moet staan van de mens en de samenleving. En dat is in het kapitalisme echt niet het geval. De kapitalistische economie is er enkel op uit maximale winst na te streven en werkt enkel in het voordeel van een handvol mensen.
‘Een nieuw kapitalisme? Neen, we moeten voorbij het kapitalisme’, stelt Dirk Barrez in Pala (nr. 72, 7 april 09). Hij schetst hoe het kapitalisme kans na kans heeft gekregen maar ronduit jammerlijk mislukt is. In de 21ste eeuw moeten we uit een ander vaatje tappen, zegt hij. Niet de winst mag centraal staan, wel de behoeften van zo’n zeven miljard mensen. En daarom moeten we terug greep krijgen op de economie. Economie mag nooit een doel zijn op zich, het is een middel. Hoe gaan we met de schaarse middelen om waarover we beschikken om aan welke behoeften te voldoen? Economie is dus kiezen. Wat produceren we, hoe doen we dat en voor wie? Dat gaat ons dus allemaal aan en daarom moet de economie van ons allemaal zijn. Hoe dat nieuwe economische systeem er precies zal uitzien en hoe we het ooit zullen noemen, niemand die dat nu kan zeggen, aldus Barrez. Maar dat is geen reden om bij de pakken te blijven zitten en ons telkens opnieuw te laten klem rijden. We hebben de plicht om te kiezen voor een andere samenleving en te evolueren naar een economisch systeem dat geen kapitalisme meer is of kan zijn.
Welke samenleving willen wij precies? Op zaterdag 9 mei voeren wij dat ‘hoogstnoodzakelijke’ debat. Omdat er al zoveel onzin verkocht is over de oorzaken van de crisis en de manier om die crisis te keren, laten we Frans Buelens van de Antwerpse universiteit aan het woord. Dirk Barrez zal de lijnen uitzetten hoe naar een nieuwe samenleving kan toegewerkt worden en welke rol de arbeidersbeweging hierin kan spelen.
We zullen niet om de pot draaien: dat wordt een serieus ‘dagvullend’ programma. Maar zoals we al zegden ‘hoogstnoodzakelijk’ en in het licht van de huidige gebeurtenissen, in alle betekenissen van het woord, ook van ‘levensbelang’. Dus rekenen we op een talrijke aanwezigheid.
